میلیتاری (Military) |مقالات نظامی

توسعه اسكاد: كره شمالي

در دهه 1980 با ظهور سامانه موشكي جديد اوكا، توليد اسكاد در اتحاديه شوروي متوقف شد. اگرچه علاقمندي رو به رشدي براي اسكاد در كشورهاي در حال توسعه به وجود آمد، به ويژه پس از جنگ شهرها بين ايران و عراق كه نشان داد موشكهاي بالستيك مي توانند بر نتيجه جنگهاي منطقه اي تاثير بگذارند. كره شمالي در زمينه عملياتي كردن موشكهاي بالستيك تاكتيكي علاقمند بود، اما برنامه هاي بومي اين كشور با شكست مواجه شد. اتحاديه شوروي از ارسال اسكاد به كره شمالي خودداري كرد. لذا، پيونگ يانگ با مصر توافق كرد تا چند موشك و سكو را از اين كشور تحويل گرفته تا يك خط توليد بدون پروانه شوروي تاسيس كند.

نسخه موشكهاي R-17E هواسونگ 5 ناميده شد و نخستين سريها از پنج آزمايش پرتاب آنها از ميدان آزمون موسودان-تي در ماههايآوريل تا سپتامبر 1984 انجام شد. علاقمندي ايران به تامين اسكاد براي دو فروند سكوي پرتاب ليبيايي، حمايت مالي بيشتريبراي اين برنامه فراهم كرد.

توليد انبوه هواسونگ 5 در 1986 در كارخانه ماشين 125 اُم در پيونگ يانگ آغاز شده و موشكهاي آنبعدا به ايران و امارات متحده عربي فروخته شد. با ادامه توليد، موشك بهينه شده هواسونگ 6 توسعه داده شد كه از يك كلاهك سبك سازي شده، سازه بهينه شده و سامانه هدايتي اصلاح شده بهره مي گرفت و برد موشك از 330 کيلومتر به 600 کیلومتر ارتقاء يافت.

خودرو حمل 9T230 براي آماد سكوي 9P71 موشك اوكا به كار مي رفت. اين خودرو بسيار شبيه سكوي 9P71 است، چرا كه هر دو مبتني بر شاسي كاميون سنگين اوسنوا BAZ-6950 مي باشند. خودرو حمل را مي توان با استفاده از چادر كرباس بر روي قسمت بار عقب، از خودرو سكوي پرتاب تشخيص داد.

گام مياني بين موشكهاي اوكا و اسكندر، موشك اسفرا بود كه نسخه موشك تقويت كننده فضايي غيرنظامي از موشك منسوخ شده اوكا-يو بود. اين موشك، به اميد اينكه بتواند منابع مالي را براي زنده نگه داشتن برنامه موشكي جذب كند، در نمايشگاه هاي هوايي بين المللي به نمايش گذاشته شد.

پرتابهاي آزمايشي موشك هواسونگ 6 كه گاهي اسكاد سي نيز ناميده مي شود، در ژوئن 1990 آغاز شد و توليد انبوه آن از سالهاي1990-91  شروع شد. علاوه بر اين، كره شمالي برنامه اي را براي ساخت سكوهاي پرتاب جديد هواسونگ در كارخانه خودروسازي سونگني آغاز كرد كه شامل نسخه هاي مستقيم 9P117 با استفاده از كاميونهاي MAZ-543 وارداتي، سكوهاي پرتاب اصلاح شده با استفاده از ديگر كاميونهاي سنگين و سكوهاي پرتاب عمودساز متحرك با استفاده از نيم-كِشنده ها )تريلرهاي كف تخت بزرگ(به جاي كاميونها بود.

موشک هواسونگ

بر اساس برآورد سازمانهاي جاسوسي غربي، كره شمالي بين 600 تا 1000 فروند موشك بين سالهاي 1985 تا 2000 تولید کرد که حدود 300 تا 350 فروند از آنها را به کشور های مصر ، ایران ، لیبی ، سوریه و امارات متحده عربی صادر شد.

موشک نودونگ کره شمالی

پروژه موشكي هواسونگ پيامدهاي مهمي در توسعه جهاني موشكهاي بالستيك تاكتيكي داشت، چرا كه مشكلات اقتصادي در كرهشمالي، دولت اين كشور را به صادرات فناوري موشكي و نيز تسليحات واقعي ترغيب كرد. كره شمالي در برنامه هاي توسعه موشكي مشاركتي در كشورهاي مصر، ايران و پاكستان نيز همكاري داشته و برخي از اين برنامه ها سالها ادامه پيدا كرده است.

نكته قابل توجه آنكه كره شمالي موشك هواسونگ 6 را به طور مقياسي بزرگ كرد تا موشكي بزرگتر توليد كند كه اگرچه كپي اسكاد نبود، توسط سازمانهاي جاسوسي غربي به نام نودونگ يا اسكاد دي شناخته مي شود. با وجود شباهت اين موشك به اسكاد، حدود 50 درصد بزرگتر بوده و بردي برابر با 1500 كيلومتر دارد و به سامانه سكوي پرتاب بزرگتري نياز دارد.

موشک هاتف 5

هم خانواده هاي خارجي موشك نودونگ عبارتند از موشك ايراني شهاب 3، و موشكهاي غوري و هاتف 5 پاكستاني كه نمايانگر نقش كليدي كرهشمالي در برنامه توسعه موشكهاي بالستيك در دو دهه گذشته مي باشد.

موشک شهاب 3

چين نيز به دليل وجود تقاضاهاي بين المللي به بازار اسكاد علاقمند شد و نسخه هاي متعدد و مشابه اسكاد از قبيل موشك M-11 را توسعه داد. اين موشكها اگرچه عينا كپي اسكاد نبودند ولي به لحاظ اندازه با آن مشابهت داشته و سكوي پرتاب آنها نيز مشابه 9P117 بود.

سامانه موشك بالستيك اسكندر/ تِندِر براي نخستين بار در تابستان سال 2000 در نمايشگاه تسليحاتي اورالز در نزديكي نيژنيل تاگيل به معرض نمايش عمومي گذاشته شد. همانگونه كه مشاهده مي شود، سكوي پرتاب 9P78-1 مي تواند دو فروند موشك را به همراه ريل پرتاب آنها حمل كند.

در اين نماي پشت از سكوي پرتاب خودكششي 9P78-1 از سامانه موشكي اسكندر يكي از موشكهاي بالستيك سوخت جامد آن در حالت عمود شده براي پرتاب ديده مي شود.

ادامه دارد...