میلیتاری (Military) |مقالات نظامی

موشک روسی SS-27 یا توپول-ام ( به انگلیسی :Topol M ) موشکی قاره پیما و زمین پایه است که از پیشرانه ای با سوخت جامد استفاده میکند. این موشک اوج تکنولوژی موشکهای بالستیک را نمایان ساخت: ترکیبی از سوختی مدرن و طراحی جدید کلاهک نویددهنده موشک بسیار قدرتمندی بود که قابلیت پرتاب از سیلوهای زیر زمینی و جایگاههای متحرک را داراست. هدف روسیه از ساخت این موشک شکست دادن تمام موشکهای ضد بالستیک جهان است که توپول-ام به خوبی از عهده وظیفه محوله برمی آید.

این موشک بالستیک اولین نوع تولید شده در روسیه پس از فروپاشی شوروی است. در اوایل دهه 1990 ساخته شده و تقریبا 80 فروند از آن در خدمت ارتش روسیه است. هر موشک تا ده عدد اشیای فریب دهنده رادار می تواند پرتاب کند و در حین پرواز مانورهایی برای گریز از ردیابی رادار انجام دهد. سرعت بسیار بالای آن زمان واکنش ممکن را بسیار کوتاه می سازد بطوریکه ماهواره های فضایی آشکارساز مادون قرمز آمریکا (SBIRS, DSP) زمان کمی برای آشکارسازی و ردیابی آن در اختیار دارند. خود موشک حدود 20 متر طول داشته و بیشتر از فیبر کربن ساخته شده است و در زمان پرتاب حدو 50 تن وزن دارد. برد آن حدود 11 هزار کیلومتر است. این موشک یک سرجنگی هسته ای 800 کیلوتنی با خود حمل می کند و توسط یک سیستم مسیریابی اینرسی (INS) و سیستم مکانیابی ماهواره ای روسیه موسوم به گلوناس هدایت می شود. شعاع دایره خطای احتمالی آن حدود 200 متر است که دقتی فراتر از مقدار لازم برای یک موشک بالستیک هسته ای است.

موشک TOPOL-M اکنون دیگر تولید نمی شود و بجای آن نوع پیشرفته تری به نام RS-24 در دست توسعه است که می تواند چهار کلاهک هسته ای را با سرعتی حتی بالاتر حمل کند و شعاع دایره خطای آن تنها 50 متر است. ایالات متحده اکنون فاقد فناوری موثر برای مقابله با این نوع موشک هاست.

http://up.military.volleyball-forum.ir/view/174590/2162946420.gif

(فایل تصویری متحرک کمی حجیم بوده و بارگذاری آن ممکن است طول بکشد)

مقدمه

در دهه ۱۹۷۰ ارتش شوروی تنها سه  سامانه متحرک جاده ای   اتمی داشت. البته در همان زمان این تنها ارتش شوروی بود که دارای  موشک بالستیک  اتمی قاره پیمای متحرک جاده ای بود. این سه سامانه عبارت بودند از ،  موشک ار تی ۲۰ که ناتو به ان  لقب اس اس ۱۵  داده بود و بر روی یک شاسی شنی  دار بود  و بسته به مدل تا ۱۱۰۰۰ کیلومتر برد داشت ،دومی   موشک ار تی ۲۱ که ناتو  ان را اس اس ۱۶ نامیده بود با برد ۱۰۰۰ کیلومتر  و دیگری اس اس ۲۰  که ۵۵۰۰ کیلومتر برد داشت  .  البته شوروی چند سامانه متحرک بالستیک  دیگر نیز داشت  که هیچ کدام  قاره پیما نبودند(برد بیش از ۵۵۰۰ کیلومتر نداشتند)

این سه سامانه مشکلات خود را داشتند   . اس اس  ۱۵  و اس اس ۱۶ دارای  یک کلاهک اتمی بود و  از طرفی اس اس ۱۵ قدیمی شده بود در اخرین روزهای خدمتش بود… اس اس ۲۰ موشک خوب و بسیار سریعی بود ولی مشکل این بود   که با وجود توان حمل سه کلاهک اتمی ولی تنها ۵۵۰۰ کیلومتر برد داشت و به خاک امریکا نمی رسید

 در سال ۱۹۷۷ شورای رهبری  شوروی خواهان  طراحی یک موشک بالستیک  اتمی قاره پیمای متحرک با توان حمل چندین کلاهک اتمی شد. موشک جدید اولین شلیک خود را در ۲۷ اکتبر سال ۱۹۸۲ انجام داد و این ازمایشات پرتابی  تا سال ۱۹۸۵ ادامه داشت.ازمایشات بسیاری   موفق بود و از ۸ شلیک تنها یکی دچار مشکل شد. جالب این در سال ۱۹۷۹ پیمان سالت ۲ بین دو قدرت بسته شده بود که یکی از مفاد ان لغو توسعه هر گونه برنامه جدید موشک های  قاره پیما  اتمی بود ولی روسها موشک جدید را با نام نسخه  پیشرفته و دوربردتر  اس اس  ۲۰ توسعه دادند.موشک جدید در شوروی ار تی ۲ پی ام توپول  نامیده شد و ناتو به ان نام اس اس ۲۵ سایکل داد.

اولین هنگ توپول  در سال ۱۹۸۸ در ایرکوتسک شوروی مستقر شد  و به سرعت جای  سه  موشک در بالا ذکر شده را گرفت. توپول تاثیر زیادی بر روی تاکتیک های جنگ اتمی گذاشت و به همگان  اهمیت  موشک های بالستیک  متحرک اتمی قاره پیما  را نشان داد.

سکوی ۱۴ چرخ موشک توپول . موشک در درون کپسول بر روی خودرو سوار است

توپول موشک است قاره پیما  اتمی دارای  سه مرحله سوخت جامد  که طول کلی موشک ۲۱٫۵ متر و وزن ۴۵۱۰۰ کیلوگرم. برد موشک در بیشترین حالت  به ۱۰۵۰۰ کیلومتر می رسد و می تواند یک کلاهک اتمی ۵۵۰ کیلوتنی را با وزن یک تن حمل کند. به دلیل  محدودیت های پیمان سال۲ فرایند چند کلاهکی روی این موشک برداشته و تنها یک کلاهک اتمی حمل میکند.

موشک دارای  هشت بالچه شبکه ای شکل در انتهای  بدنه برای تغییر مسیر  در ارتفاعات کم  و مانند تمامی موشک های بالستیک  از روش تغییر خروجی داغ موتور برای  تغییر مسیر در ارتفاع بالای استفاده  میکند .بالچه های شبکه ای جمع شونده بوده و تنها زمان که  موشک پرتاب می شود  باز میشد.

مرحله اول موشک ۸٫۱ متر طول دارد  و بالچه های  شبکه ای  به ان متصل هستند ، مرحله دوم ۴٫۶ متر و مرحله سوم ۳٫۹ متر طول دارند. بعد از جدا شدن مرحله اول ،  دو مرحله دیگر با کمک تغییر زاویه گازهای خروجی تغییر مسیر موشک را میسر میکنند

موشک  بعد از شلیک  با کمک سه مرحله سوخت  جامد خود به بیشترین ارتفاع پروازی خود رسیده و در مرحله شیرجه قرار می گیرد. در مرحله شیرجه تنها کلاهک موشک باقی مانده که ان نیز دارای  یک موتور راکتی با سامانه تغییر رانش برای هدایت مرحله اخر موشک است . دقت این موشک بسته به سری تولیدی  بین ۹۰۰ تا ۱۵۰ متر است

خودروی حامل موشک از نوع ماز ۷۹۱۷ است که یک خودروی ۱۴ چرخ   ساخت شرکت Minsk Automobile Plant MAZ  بلاروس است. این خودرو با یک موتور دیزل ۷۱۰ اسب  بخاری است که میتواند در جاده به سرعت ۴۰ کیلومتر بر ساعت برسد.

موشک در درون یک کپسول   بر روی خودرو سوار است. موشک تمام طول عمر خود را در این کپسول  قرار دارد  و شلیک به روش  گرم انجام می شود  و موشک مرحله نخست خود را از درون همان کپسول  اغاز میکند.موشک را می توان بین ۱۵ تا ۲۰ سال در کپسول  نگه داشت  ولی بعد  از این مدت برای سرویس باید بیرون اورد. موشک را می توان در عرض ۱۰ دقیق اماده اتش به سوی  دشمن کرد.

شکل کلی موشک توپول

به غیر از این خورو یک خودروی  فرمانده ای ۴*۴  و یک خودروی  رله  ارتباطی و یک خودروی تدارکاتی ۸*۸ به همراه یک چرثقیل و برای بار گذاری مجدد موشک  گروه موشکی را که ممکن است بین چهار تا شش لانچر پرتاب موشک است را همراهی میکنند . مجهز به سامانه اینرسی و گلنوس نیز لانچر های پرتاب را  همراهی میکند که با دریافت سریع مختصات  استقرار موشک ، متخصات هدف را محاسبه در اختیار موشک  برای شلیک می گذارد. توپول دارای  سامانه هدایت اینرسی است و لود مجدد  یک کپسول جدید بر روی لانچر پرتاب توسط یک چرثقیل  ۴۰ دقیق زمان لازم دارد.

تا سال ۱۹۹۴ در مجموع ۴۵۰ موشک  توپول  تولید است  که همکنون پر تعداد ترین موشک بالستیک اتمی روسها است و  بین ۲۵۰ تا ۲۳۰ موشک همچنان در خدمت است.

نسخه  دیگری از این موشک ار تی ۲پی ام۲ که توپول ام نامیده می شود و ناتو به ان نام اس اس ۲۷ را داده   برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ وارد خدمت شد.این نسخه اولین  موشک  قاره پیمای طراحی شده در روسیه بعد از شوروی است و نسخه ارتقای یافته  توپول است. این نمونه نیز در دفتر طراحی حرارتی مسکو همانجایی   که اس اس ۲۵ طراحی شده توسعه یافته است.توپول ام بر خلاف توپول به غیر از نسخه متحرک دارای  یک نسخه ثابت برای پرتاب از سیلو نیز است. از جمله تغییراتی این مدل می توان به  داشتن کلاهک بزرگتر واحد ۸۰۰ کیلوتن تی ان تی   و یا  توان حمل تا شش کلاهک کوچکتر هدایت شونده مجتمع  است اشاره کرد که  میتواند با این شش کلاهک شش شهر را  مورد هدف قرار دهد . توان حمل چند کلاهک مشقی برای فریب سامانه های ضد موشک را دارد . وزن موشک ۴۷۲۰۰ کیلوگرم شده است و دارای  طول بیشتری است و دست کم ۱٫۵  متر بلند تر است. برد ان به ۱۱۰۰۰ کیلومتر افزایش یافته و با افزودن سامانه هدایت گلنوس برای جبران خطای سامانه اینرسی دقت ان به زیر ۱۰۰ متر رسید است

مرحله نخست این موشک  بسیار زمان کوتاهی را می سوزد . این به دلیل این است تا با ایجاد گرمای کمتر حسگر های  فروسرخ موجود در فضا را کمتر  هشیار  کند. همچنین در مرحله اخر میانی و پایانی حرکت میتواند   دست به مانور فریب برای فریب دشمن  و همچنین  دارای توان پرتاب پوشاله و کلاهک های دروغین بزند  این اقدامات برای کاهش احتمال رهگیری کلاهک ویا کلاهک های مجتمع  در نظر گرفته شده است. همچنین شکل موشک از جمله در ناحیه قسمت کلاهک موشک تفاوت دارد و از حالت نوک تیز در توپول و توپول ام به نوک پخ تر در یارس تغییر یافته است و از قرار معلوم فاقد  بالچه های شبکه ای پایین بدنه است که تلاشی برای کاهش سطح مقطعی موشک عنوان شده براوردها نشان می دهد که تا سال ۲۰۱۲ ،   ۵۲ موشک توپول ام سیلو پرتاب و ۱۸ موشک  با لانچر متحرک چرخ دار مشابه لانچر توپول در خدمت روسها بوده است.

لحظه شلیک موشک توپول ام روسیه

جدیدترین موشک بالستیک    قاره پیمای روسها  موشک ار اس ۲۴ ملقب به یارس است که ناتو ان را  اس اس ۲۷ مدل ۲ می نامد . این موشک نسخه توسعه یافته توپول ام است و هدف  افزایش کارایی  این موشک برای مقابله با سامانه  های ضد موشک است. همچنین در این نمونه تلاش شده تا توان تهاجمی افزایش یافته و تعداد کلاهک های قابل حمل برای این موشک افزایش یابد

این موشک در سال ۲۰۰۷ میلادی  اولین بار ازمایش شد و سه پرتاب  ازمایشی با موفقیت  انجام شد و در سال ۲۰۱۰ رسما عملیاتی شد. این نسخه از نظر  شکل کلی شباهت بسیار با توپول ام دارد ولی سنگینترو البته  کوتاه تر است. یارس دارای  مرحله نخست بسیار کوچکتری است و زمان سوزش کمتری را دارد تا  با ایجاد گرمای کمتر رهگیری ان در مرحله  نخست سخت تر شود. همچنین   کلاهک موشک  توان طی مسیر زیگزاگی  را در  هنگام سقوط برای سردرگوم کردن  سامانه پدافند موشکی را دارد و سرعت ان به بیش از ۲۰ ماخ می رسد . دارای  چهار کلاهک مجتمع هدایت شونده  ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلوتن تی ان تی است ، اگرچه گذارشاتی  از توان حمل تا ده کلاهک نیز در دستراس است  و دارای سامانه هدایت اینرسی و گلنوس است . همانند توپول و توپول ام از شاسی  چرخدار  ماز ۷۹۱۷ ولی با کمی تغییر استفاده میکند و همانند توپول ام دارای   نسخه سیلو پرتاب نیز است.جزئیات زیادی از این موشک در دستراس نیست  ولی گفته  شده همانند توپول ام دارای  سامانه های  فریب و کلاهک های دورغین است. گفته شده در حالی که توپول ام میتواند مسافت  مسکو تا واشنگتن را با سرعت یک ساعت ۲۵ دقیقه طی کند  این مقدار برای یارس ۴۵ تا۵۵ دقیقه است.

یارس جایگزین دو موشک قاره پیمای دیگر روسها یعنی اس اس ۱۹ و اس اس ۱۸ می شود  و قرار است تا سال ۲۰۱۶ در کنار توپول ام ،  ۸۰% از توان موشک بالستیک  روسیه را تشکیل دهند. تا سال  ۲۰۱۲  بیش از ۵۰ موشک از این نسخه تولید شده بود.

مشخصات

کشور: فدراسیون روسیه
نام: Topol-M, RS-12M1/M2
کلاس: قاره پیما
جایگاه: سیلو, جایگاه متحرک
طول: 21.90 m
قطر: 1.90 m
وزن هنگام پرتاب: 47200 kg
کلاهک: تک کلاهکه
سرجنگی: اتمی 550 کیلوتنی
پیشرانه: سه مرحله ای
برد: 10500 km
وضعیت: عملیاتی
سال ورود به خدمت: 1997
نام روسی: RS-12M1/-12M2 Topol-M

موشک استراتژیک Topol M در رژه روز پیروزی مسکو

ویدیو

منابع :

http://scitech.blogsky.com/page/3

http://newcoy.persianblog.ir/post/308

http://jangaavaran.ir/%D9%85%D9%88%D8%B4%DA%A9-%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9-%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%8C-%D8%AA%D9%88/