میلیتاری (Military) |مقالات نظامی

بررسی آسیب پذیری پایگاه های هوایی زیر زمینی چین

تکنیک های موجود برای ساخت پایگاه های هوایی مستحکم یا پایگاه های زیر زمینی جهت کاهش آسیب پذیری (ونه حفاظت کامل) از این پایگاه ها در برابر تهدید سلاح های معمولی و نامتعارف (نظیر اتمی) است. این پایگاه ها خصوصا در شرایطی که استفاده از مهمات هدایت شونده رو به گسترش باشد ، گزینه جذابی هستند خصوصا که در کنار ایجاد حفاظت در برابر تهدیدات موجبات ایجاد سطحی از اختفا در انجام امور اماده سازی عملیاتی هواگرد ها و دوری این عملیات از چشم دشمن میشوند. عمده تهدیداتی که امروزه بر علیه استحکامات مطرح است ، سلاح های نفوذگر یا ضد سنگر (اصطلاحا Bunker Buster) هستند که انواع مدرنی از آن ها با قابلیت های نفوذ بالا نیز  هم اکنون به ساخت رسیده است. به صورت خلاصه بمب های سنگر شکن به چند دسته تقسیم میشوند که در جدول ذیل ارائه شده :

بمب های کم قطر (Small Diameter Bombs) و بمب های نفوذگر استاندارد (Standard Penetrators) در درجه اول به منظور مقابله با اشیانه های مستحکم هواپیما و سایر ساختارها و سازه های مستحکم سطحی (با ساختاری متشکل از بتن تقویت شده) ساخته شده اند. این سلاح ها قادر به نفوذ در دیواره بتنی به قطر حدودی 1 الی 3 متر (6 الی 12 فوت) طراحی شده اند. این سلاح ها عمدتا در جایگاه های خارجی بدنه و بال جنگنده ها حمل میشوند هر چند که از امکان حمل در تعداد در جایگاه های داخلی بدنه انواع بمب افکن را نیز دارند. نفوذگر های عمیق (Deep Penetrators) به منظور نفوذ در پناهگاه های زیر زمینی توسعه داده شده و قادر به نفوذ در دیواره های بتنی به قطر 5 الی 6 متر (حدود 18 الی 19 فوت) هستند. این نوع از بمب ها ساختارهای مستحکم زیر زمینی با عمق پایین را هدف قرار میدهند.

این نوع از تسلیحات ضد سنگر نیز امکان حمل در جایگاه های داخلی بمب افکن های سنگین یا جایگاه های خارجی جنگنده بمب افکن هایی همچون اف 15 یا خانواده فلانکر روسی را دارند. نوع دیگری از تسلحیات ضد سنگر ، بمب های نفوذگر سنگین (Heavy Penetrators) با قابلیت نفوذ در ساختار های مستحکم با عمق استقرار بالا هستند این بمب ها را میتوان نمونه های به روز شده و مدرنی از بمب های لرزه ای دانست که در دهه چهل میلادی (سال های جنگ جنگ جهانی دوم) مورد استفاده قرار گرفتند. حمل این قبیل مهمات نیازمند آویزگاه های خاص و توان حمل بالایی است که صرفا میتوان در بمب افکن های سنگین انتظار داشت. بمب های نفوذگر سنگین به منظور ایجاد یک شوک لرزه ای نیرومند در عمق زمین و شکست در ساختارهای مستحکم زیر زمینی (تونل ، پناهگاه و .........) طراحی شده اند.

بمب های زمین لرزه ای در گذشته و حال

بمب افکن لنکستر از اسکادران 617 نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا در لحظه رها سازی بمب Tallboy ،  جهت حمل این بمب و ایضا بمب Grand Slam ، تغییراتی در بمب افکن اعمال گردید.

بمب Tallboy لحظاتی پس از رها سازی (عکس از نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا)

بمب 5400 کیلویی Tallboy در حال جا به جایی

بمب 13600 کیلوگرمی GBU-57A/B موسوم به مهمات نفوذگر عظیم (یا Massive Ordnance Penetrator) که جهت حمل بمب افکن های همچون B-1B ، B-2A و B-52H ساخته شده است. (عکس از صنایع بوئینگ)

حمل و رهاسازی بمب GBU-57A/B از بمب افکن B-52H

تاکتیک های سرکوب توان هوایی دشمن که امروزه مطرح هستند عمدتا براساس الگوی سرکوب توان هوای عراق در عملیات طوفان صحرا طراحی شده اند با این تفاوت که در برخی بخش ها به روزرسانی شده و با تجهیزات و تسلیحات روز انجام میشوند. در طوفان صحرا بمب افکن های F-117A و F-111F از طریق بمب های GBU-24/27/BLU-109B اقدام به مقابله با آشیانه ها و با استفاده از بمب های GBU-10/Mk.84 اقدام به تخریب خزشراه ها و باند فرود میکردند. یک چنین حرکتی توسط دیگر اعضای ائتلاف همچون نیروی هوایی بریتانیا نیز با استفاده از جنگنده بمب افکن های تورنادو صورت میگرفت. در نبرد های امروزی پلتفرم حمل تسلیحات جنگنده رادارگریزی همچون F-22مسلح به بمب های نفوذگر کم قطر GBU-39/B و بمب افکن های رادارگریز B-2A مجهز به بمب های نفوذگر GBU-39/B یا GBU-31/B/BLU-116/B هستند. تنها یک چنین ترکیبی از هواگرد های رزمی از بقاپذیری کافی جهت انجام عملیات های نفوذ مکرر به شبکه های یکپاچه و مدرن پدافندی امروزی برخوردار است بدون آنکه تلفات و هزینه غیر قابل تحملی را بر ناوگان تحمیل کند.. (یک نتیجه گیری متعادل در انهدام اهداف در کنار تلفات پایین هواگرد ها).

ترکیب مورد اشاره از قابلیت تهاجم به تاسیسات زیر زمینی در عمق خاک دشمن برخوردار است اما این تهاجم سطح اثر مشخصی داشته و خسارت های غیر قابل بازیابی ایجاد نمیکند. دامنه خسارت های وارده به تاسیسات زیر زمینی دشمن در طی چنین حمله ای توسط برخی عوامل محدود میشود که در ادامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت. استفاده از بمب های سنگر شکن امکان مقابله با ورودی های آشیانه های زیر زمینی را فراهم میکند اما چنین مقابله ای هیچ تصمینی در ایجاد آسیب های قابل توجه بر هواگرد ها و تاسیسات زیر زمینی نخواهد داشت و در نهایت موجبات آسیب دیدگی و ریزش ورودی ها خواهد شد. یک چنین آسیبی با توجه به روش های مهندسی امروزی به سرعت بازسازی و رفع شده و در ادامه پایگاه پس از یک یا دو روز عملیاتی خواهد شد. چنانچه هدف قراردادن باند و خزشراه ها مد نظر قرار گیرد باز هم کاری کم اثر و در حد خرید زمان به میزان محدود خواهد بود چرا که این مسیر ها به سرعت قابل ترمیم و بازسازی هستند.

ترکیب بمب افکن B-2 با جنگنده F-22 تنها ترکیب عملیاتی که  از بقاپذیری لازم جهت نفوذ در شبکه پدافندی یکپارچه رو به توسعه چین  برخوردار است ، با اینحال ناوگان موجود (خصوصا B-2) صرفا بخش کوچکی از آن نیرویی است که جهت از بین بردن توان رزم نیروی هوایی چین نیاز است.

توانایی نفوذ مهمات سنگر شکن در نفوذ به مسیر های ورودی پایگاه های زیر زمینی ، نه تنها به طراحی و خط سیر پروازی مهمات در فاز نهایی بستگی دارد بلکه به سطح مقاومت بتن مورد استفاده در ایجاد ساختارهای ورودی و خصوصا به جنس زمین بالای ورودی مرتبط است. ساختار زمین در بخش های جنوبی و شرقی چین که عمده پایگاه های زیر زمینی در این مناطق قرار گرفته است از نوع سنگی متراکم آذرین است که از چقرمگی شکست بالایی (high fracture toughness) برخوردارند. چقرمگی شکست خاصیتی است که مقاومتی را که اجسام دارای شکاف در برابر شکست نشان می‌دهند توصیف می‌کند. سنگ های آذرین با تراکم و چقرمگی شکست بالا مقاومت قابل توجهی در برابر نفوذ مهمات نفوذگر ایجاد میکنند که از نفوذ این مهمات به میزان قابل توجهی میکاهد. در اینجا نقش عملیات زمین شناسی در یافتن موقعیت مناسب (از جهت بافت زمینی) جهت ساخت پایگاه های زیر زمینی مشخص میشود. سیستم هدایتگر برخی از مهمات سنگر شکن (یا نفوذگر) امکان طی بخش نهایی پرواز به صورت تقریبا افقی و یا با زاویه اندک را فراهم میکند در اینصورت از این بمب ها میتوان به صورت مستقیم و تقریبا نزدیک به زوایای افقی بر علیه ورودی آشیانه های زیر زمینی استفاده کرد.

چنانچه کلاهک بمب ها از انواعی همچون ترموباریک باشد که اثرات گرمایی قابل توجهی ایجاد کند میتوان با ایجاد یک آتش  سوزی داخلی خسارت های قابل توجهی به فضای داخلی آشیانه یا پایگاه وارد آورد هر چند که البته این خسارت ها نیز قابل جبران هستند اما این جبران امری زمان بر بوده و تا بازسازی پایگاه یا آشیانه ، زمان قابل توجهی را برای مهاجم فراهم میکند. نقطه ضعف استفاده از روش هدایت بمب به دهانه آشیانه (یا اصطلاحا flying the bomb in through the front door) آن است که این نوع حملات را میتوان از طریق ساختار های سد کننده (از جمله دیوارهایی با ساختار بتن مسلح) و ایضا لایه های منفجرکننده پیش از موعد بمب های نفوذگر (اصطلاحاburster slab) قبل از ورودی آشیانه به میزان قابل توجهی خنثی کرده و سر جنگی بمب را پیش از ورود به فضای داخلی آشیانه یا پایگاه منفجر کرد تا بدین صورت خسارت های احتمالی کاهش یابد. چگونگی قرارگیری ورودی آشیانه یا پایگاه زیر زمینی نیز در موفقیت یا عدم موفقیت تهاجم بمب به دهانه ورودی موثر است چنانچه ورودی در داخل یک دره یا شکاف عمیق در کناره تپه یا کوه قرار گرفته باشد عملا نمی توان از این روش استفاده کرد و میبایست به صورت مورب کناره تپه را که منتهی به بخشی از ورودی است مورد هدف قرار داد.

این مسئله نیز دارای راهکارهایی برای مقابله است از جمله استفاده از لایه های پیش منفجر کننده (burster slab) و ایضا لایه های بتنی با شبکه های انحرافی (deflection grids) است. لایه های بتنی با شبکه های انحرافی با تغییر سطح شتاب در نفوذگر در زمان عبور از این لایه باعث اعمال سطح مشخص و یکسانی از تنش به ساختار نفوذگر شده و موجبات شکست ساختاری و خم شدن ساختار نفوذگر و جلوگیری یا کاهش سطح نفوذ آن را فراهم میکنند. استفاده از لایه های دارای شبکه انحرافی و ایضا لایه های پیش منفجر کننده جزو اصولی است که امروزه در طراحی و ساخت استحکامات مد نظر قرار دارد. اصول نسبتا ساده و ارزان مهندسی سازه های مستحکم که به صورت کاملا موثر جهت مقابله با نفوذ بمب های سنگر شکن کاربرد دارند. این قبیل اقدامات در ساخت استحکامات را میتوان در زمره اقدامات پدافندی غیر عامل دانست که ساخت آن را با توجه به سطح مهندسی قابل قبول چین ممیتوان از این کشور انتظار داشت. یکی از مواردی که میبایست مد نظر قرار داد استفاده از بتن های فوق مقاوم یا UHPC در کنار بهره گیری از اصول طراحی مطرح شده در ساخت صفحات و لایه های بتنی است که موجبات افزایش هر چه بیشتر مقاومت در برابر نفوذ مهمات نفوذگر میشود. علاوه بر این در کنار در نظر گرفتن یکسری روش ها و الزامات در ساخت سازه های زیر زمینی میتوان از روش های دیگر حفاظت غیر فعال ، از جمله افزایش تعداد ورودی های پایگاه زیر زمینی و ایجاد تونل ها و ورودی های فرعی بهره گرفت که کار مقابله را هر چه بیشتر سخت میکند.دو برابر شدن ورودی آشیانه ها ، سطح تلاش لازم جهت مسدود سازی را نیز دوبرابر میکند.

یکی از رویکردهای تهاجمی معمول در حمله از کناره های تپه به صورت مورب. این حمله قسمتی از ساختار تونل های ورودی را از بخش بالایی تخریب میکند.

تنها راه موثر و تاکتیک نابودی فوری بر علیه یک آشیانه زیرزمینی با احتمال بالای ایجاد ریزش آشیانه به درون خود به صورتی که به صورت همیشگی غیر قابل استفاده باشد ، استفاده از مهمات نفوذ گرعظیم GBU-57A/B و مهمات "زمین لرزه ای " مشابه است. در حریم های هوایی محافظت شده نظیر شبکه پدافندی یکپارچه شرق چین ، تهاجم موثر به اهداف از طریق بمب GBU-57 صرفا با حمل توسط بمب افکن B-2A قابل انجام است. تخریب موثر آشیانه های زیر زمینی نیروی هوایی چین به چند مرحله تهاجم دقیق توسط بمب GBU-57A نیاز دارد و صرفا با یک بمب قابل تضمین نیست. این مسئله پیشتر و در طول جنگ جهانی دوم توسط نیروی هوایی سلطنتی و در مورد بمب های زمین لرزه ای Tallboy  و  Grand Slam تجربه شده است. تجربه بریتانیایی ها با این دو بمب نشان داد که با وجود قابلیت نفوذ استثنای آن ها (به نسبت سلاح های آن روزگار) ، این بمب ها به سختی در استحکاماتی که دارای ساختارهای غیر معمول بتنی و سنگی  بودند ، نفوذ میکردند و غالبا این نفوذ به میزان و عمق کافی در جهت تاثیر گذاری کامل در تخریب استحکامات نمیرسید. این مسئله در مورد آشیانه های زیر زمینی که زمین هایی با سنگ های آذرین و سخت همچون گرانیت ، بازالت ، دیوریت و ......... هستند صدق میکند. توانایی نفوذ بمب ها در زمین هایی با سنگ های مورد اشاره به مراتب کمتر از زمین هایی با ساختار و لایه های رسوبی (یا مشابه) است.

استراتژی بریتانیایی ها برای مقابله با اهداف مستقر در زمین هایی با ساختار مستحکم و منسجم ، هدف قراردادن بخش های نرمتر و ضعیف تر زمین در کناره محل قرارگیری استحکامات زیر زمینی بود تا به این صورت موج حاصل از انفجار از لایه های نرم تر عبور کرده و از کناره ها یا از زیر (بسته به نحوه ایجاد موج انفجار و پخش آن در لایه های زمین) استحکامات زیر زمینی را تخریب کند. بررسی طراحی آشیانه های زیر زمینی چین ، ساختار قوسی سقف و وجود دیوارهای حامل قوس در طرفین آشیانه را نشان میدهد. این نوع از طراحی با انتقال وزن و فشار از قوس سقف به دیواره های حامل کناری و در نهایت زمین ، استحکام بخش فوقانی آشیانه را افزایش میدهد. حتی در صورت ایجاد امواج لرزه ای از بمب های سنگرشکن یا امواج ضربه ای حاصل از انفجار های اتمی ، ساختار قوسی امکان انتقال تنش و فشار وارده به دیواره های کناری و از آن جا به زمین را دارد که نتیجه آن حفظ یکپارچکی ساختاری و جلوگیری از ریزش سقف آشیانه است.

نقطه ضعف طراحی آشیانه های زیر زمینی چینی بخش کف آشیانه است که به صورت کاملا مسطح طراحی و ساخته شده. این نوع از طراحی فاقد قابلیت انتقال فشار به دیواره ها است در نتیجه ساختار کف تضعیف میشود. استفاده از بمبی همچون GBU-57A/B با هدفگیری زمین های اطراف ورودی آشیانه موجب ایجاد یک موج لرزه ای بزرگ میشود که به صورت عرضی حرکت کرده و کف تونل ها را تحت تنش قرار میدهد. هر چند بتن مسلح از قابلیت محدود و مشخص در برابر تنش های کششی برخوردار است اما ساختار زمینی غیر منسجم فاقد این قابلیت است. این مسئله موجبات فروپاشی تونل از قسمت زیرین خواهد شد. چنانچه این مسئله محقق نشود در نهایت تخریب صرفا بخش زیرین تونل موجبات ایجاد مشکل در حرکت و انتقال هواگرد ها شده و بعضا حتی ترکش های بتنی نیز ایجاد خواهد کرد که با تجهیزات داخلی صدمه میزند.

اجرای نقشه موسوم به Wallis و هدف قراردادن زمین های اطراف ورودی های آشیانه یا پایگاه جهت ایجاد موج لرزه ای به منظور تخریب تونل ها از بخش کف

نحوه اعمال نیرو به سقف تونل و انتقال آن به زمین از طریق دیوارهای جانبی/وارد آمدن نیروی حاصل از موج لرزه ای به کف تونل و جهت تخریب آن به سمت داخل

سامانه های پدافندی قادر به مقابله با مهمات هدایت شونده دقیق همچون LD-2000  که شامل یک گتلینگ 30 میلیمتری است که قابلیت دفاع از پایگاه های زیر زمینی نیروی هوایی چین در برابر مهمات هدایت شونده دقیق  را دارد. این سامانه در حقیقت نمونه ای مشتق شده از سامانه دریاپایه Type 730 است که خود نمونه ای برگرفته از گتلینگ Goalkeeper است.

تصویری از سامانه پدافندی  Tor M2E / SA-15Dکه به صورت ویژه جهت دفاع از زیرساخت های حیاتی در برابر حملات مهمات هدایت شونده دقیق توسعه داده شده و رقیبی برای سامانه هایی همچون Pantsir S1E / SA-22 است. ارتش آزادی بخش خلق چین نسخه اول این سامانه با نام Tor M1 را در اختیار دارد که از قابلیت های کمتری برخوردار است.

اثربخشی بالا و ایضا هزینه به کارگیری بمب های نفوذگری همچون GBU-57A/B MOP به خوبی استفاده از سامانه های پدافندی منطقه ای همچونHQ-12  یا  HQ-9 را توجیه میکند. بمب های بزرگی همچون MOP توسط سامانه های ذکر شده از فواصل قابل رهگیری هستند. سمت چپ  واحد پرتابگر سامانه HQ-12/KS-1A و رادار کنترل آتش H-200 ، سمت راست پرتابگر سامانه HQ-9 و رادار کنترل آتش HT-233.

پس از مبحث پدافند غیر عامل ، مبحث پدافند عامل مطرح میشود که توسط انواع سامانه های پدافندی صورت میگیرد. دفاع فعال یا پدافند عامل از پایگاه های هوایی با استفاده از سامانه های پدافندی توپخانه ای و موشکی ، یکی از موارد اساسی در دکترین دفاعی چین است و هم اکنون واحد هایی از سامانه های HQ-7 و HQ-6D/HQ-64 و ایضا دیگر سامانه های پدافندی به صورت مستقر شده در نزدیکی پایگاه های هوایی دیده شده اند.سامانه هایی که قابلیت مقابله با تهدیدات هوایی ارتفاع پست نظیر موشک های کروز را دارند. به جهت الگوبرداری چین از روسیه در بحث پدافند ، این کشور مجموعه ای از سامانه های پدافندی موشکی و توپخانه ای با قابلیت مقابله با تسلیحات دورایستا یا مهمات هدایت شونده دقیق را از طریق توسعه داخلی یا خرید از روسیه مورد استفاده قرار داده است. حتی یک واحد آتشبار از یک چنین سلاح هایی در هر پایگاه هوایی ، پیچیدگی بیشتر در تهاجم و کاهش امکان حمله موثر به پایگاه را برای مهاجم در پی خواهد داشت.در مورد بمب های سنگر شکن بزرگی همچونGBU-57A/B MOP نه تنها امکان کشف و مقابله توسط سامانه های پدافندی برد کوتاه و متوسط وجود دارد بلکه به جهت ابعاد و سطح مقطع راداری ، توسط سامانه های پدافندی برد بلند نظیر HQ-9 ،  S-300PMU/PMU1/PMU2 نیز میتوان با چنین بمبی مقابله کرد هر چند که این سامانه ها نسبت به سامانه های برد کوتاه هزینه استفاده به مراتب بیشتری دارند اما دو مسئله یکی سطح بالای تهدید بمب MOP و دیگری توانایی بیشتر سامانه های پدافندی برد بلند برای مقابله با یک چنین تهدیدی (از جمله توانایی مقابله در برد و ارتفاع بالاتر و وجود سر جنگی قوی تر و موثرتر) ، استفاده از سامانه های دفاعی برد بلند را توجیه پذیر میسازد.

جدول ذیل نمونه ای از اثر بخشی اقدامات دفاعی متفاوت در برابر اقدامات تهاجمی مختلف است :

بدون در اختیار داشتن ناوگان گسترده ای از بمب افکن های رادار گریز همچون B-2 (محدودیت ناوگان این بمب افکن به 20 فروند) در کنار نبود ذخیره گسترده ای از بمب های GBU-57A/B (ذخیره گسترده شامل چند صد بمب) در کنار دیگر مسائل و مشکلات از جمله محدودیت حمل بمب های MOP توسط بمب افکن B-2 (در مجموع توانایی حمل دو بمب) ، مقابله موثر و در مقیاس گسترده با پایگاه های زیر زمینی چین را برای امریکا به یک چالش حقیقی تبدیل کرده است. حتی اگر یکسری از مشکلات همچون ذخیره مهمات مورد نیاز بر طرف شود همچنان مسائل و چال های دیگری مطرح هستند. با توجه به این مسئله ، پایگاه های زیر زمینی یک دارایی فوق العاده ارزشمند و استراتژیک برای چینی ها محسوب میشود ، دارایی که نیروی هوایی چین را از نابودی در طی موج اول حمله هوایی دشمن حفظ میکند و به آن امکان انجام یک عملیات هوایی فرسایشی بر علیه نیروی هوایی متخاصم را میدهد.

نمونه ای از سناریوی تهاجم به پایگاه های هوایی زیر زمینی چین. مدل فرضی ارائه شده برای انهدام بخش های مختلف پایگاه شامل استفاده از بمب های GBU-39/B (نقاط قرمز) و GBU-57A/B(نقاط آبی) است حداقل در حدود 51 بمب GBU-39 برای مقابله تاسیسات فرودگاهی در روی زمین و در حدود 2 بمب MOP برای مقابله با آشیانه ها و تاسیسات زیر زمینی نیاز است. حمل بمب های MOP نیازمند استفاده از بمب افکن B-2A است در حالی که بمب های کم قطر GBU-39 را میتوان با استفاده از بمب افکن B-2 یا جنگنده های F-22 حمل کرد. حداقل هفت سورتی پرواز با جنگنده های F-22 جهت حمل و رهاسازی بمب های کم قطر بر روی اهداف نیاز است. با در نظر گرفتن تعداد پایگاه های زیر زمینی چین (بیش از 40 پایگاه) ، به منظور مقابله جامع با پایگاه ها نیازمند افزایش چهل برابر آمار ارائه شده شامل حجم مهمات و سورتی های پرواز هستیم. ضمن اینکه مسائل و موارد جمعی از جمله توانایی طرف مقابل در مقابله با هواگرد ها و بمب های رها شده را نیز میبایست مد نظر قرار داد.

نمودار فوق نشان دهنده توازن پایگاه های هوایی نیروی هوایی چین در برابر توان تهاجمی ایالات متحده ، متحدان غربی آن و کشورهای ژاپن و استرالیا است.(توان تهاجمی ایالات متحده از طریق پایگاه های موجود در آسیا و با قابلیت دسترسی به چین). ستون قرمز رنگ پایگاه های هوایی و ستون آبی رنگ توان طرف مقابل برای انهدام این پایگاه ها است. پایگاه ها شامل فرودگاه های غیر نظامی (با قابلیت تبدیل در کاربری نظامی) ، پایگاه های هوایی با کاربری دوگانه نظامی و غیر نظامی و ایضا پایگاه های با کاربری صرفا نظامی است. ارتش آزادی بخش خلق در حدود 150 فرودگاه با کاربری نظامی در اختیار دارد که در میان آن ها تعداد قابل توجهی فرودگاه ها با آشیانه های مستحکم و یا آشیانه ها و تاسیسات زیر زمینی قراردارد. نیروی هوایی چین با برتری هفت برابری در تعداد فرودگاه ها نسبت به آمریکا و متحدین در آسیا ، از مزیت بزرگی جهت حفظ توانایی رزمی و انتقال سریع هواگرد ها در زمان آسیب دیدگی یا تخریب یک پایگاه برخوردار است. پایگاه های مجهز به آشیانه زیر زمینی چین به تنهایی در حدود دو برابر بیشتر از تعداد پایگاه های هوایی هستند که آمریکا و متحدان آن در محدوده قابل دسترسی به چین جهت پشتیبانی از یک عملیات گسترده و موثر هوایی در اختیار دارند. با این وجود چین در سناریوی حملات پیشگیرانه یا نبرد های هوایی فرسایشی جهت از بین بردن توان هوایی طرف مقابل (با هدف قراردادن زیر ساخت های هوایی و جنگنده ها در پایگاه های مستقر بر روی زمین) دارای مزیت های قابل ملاحظه ای نسبت به آمریکا و متحدان آن است.

ادامه دارد..........

منبع : http://www.military.ir/forums/topic/29706-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8/page-2