شاید شما تا کنون نام یا تصویر خودروی تاکتیکی سفیر را از تلویزیون یا از وبسایت های خبری شنیده باشید اما واقعا نمی دانید که ماهیت این خودروی تاکتیکی ایرانی در اصل چه می باشد و مولفه هایش چیست. اگر مایل باشید در طی این مطلب قصد دارم تا شما را با این خودروی تاکتیکی بیشتر آشنا سازم. همانطور که گفتم سفیر یک خودروی تاکتیکی می باشد، تصور شما از خودروی تاکتیکی نباید یک هامر یا امرپ بسیار بزرگ باشد، خودروی سفیر نیز برای این طراحی و تولید شده تا بتواند با کمترین مخارج، تسلیحات مورد نیاز را با خود به نقاط مختلف و تقریبا دور از دسترس حمل کند، چون وزن کمی دارن و می توان با استفاده از وزن کم و موتور نسبتا قدرتمند، به مناطق صعب العبور دسترسی داشته باشد.
تاریخچه
اما اجازه دهید تا در خصوص تاریخچه ی خودروی سفیر کمی برای شما توضیح دهم. تقریبا در سال ۱۳۸۵ بود که طرحی مبتنی بر ساخت یک خودروی تاکتیکی به وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران داده شد. پس از موافقت با طرح مذکور، نمونه های اولیه از این خودرو ساخته شد تا تحت آزمایشات و تست های میدانی قرار گیرند. پس از آنکه خودروی سفیر در آزمایشات خوب عملکرد و توانست رضایت وزارت دفاع را به خود جلب کند، در سال ۱۳۸۷ بود که برای اولین بار از این خودرو رونمایی گردید. در سال ۸۷ صنایع خودرو سازی فتح وابسته به وزارت دفاع ایران خبر از تولید انبوه این خودروی تاکتیکی را داد تا زمانی که وزیر دفاع وقت ازعان داشت که در حال حاضر ۳ هزار دستگاه از این خودرو در طی سال جاری تولید شده و به نیرو های مسلح کشور تحویل داده می گردد، پس از آن نیز برنامه ای تدوین کرده ایم تا هر سال ۵ هزار دستگاه از آن تولید گردد.
توضیحات
خودروی تاکتیکی سفیر ایران دارای یک پیکربندی ۴×۴ می باشد، یعنی شاسی و بدنه روی دو محور که در مجموع ۴ چرخ آن را به حرکت در می آورد، سوار می گردد. خودروی سفیر در حال حاضر در اختیار کشور های مختلفی از جمله لبنان، سودان، آفریقای مرکزی، عراق و … قرار دارد و توانسته تا حدود زیادی موفق عمل کند. زیرا هزینه نگهداری آن در مقایسه با دیگر خودرو های کاربردی بسیار بسیار پایین و از قطعات در دسترس و فراوانی بهره می برد که همین امر موجب شده است تا این خودروی کاربردی را مناسب استفاده ی همگان سازد.

خودروی تاکتیکی سفیر ایران در دست نیرو های مقاومت عراقی مجهز به راکت انداز فجر ۱
خودروی سفیر ایران همانطور که در بالا نیز ذکر شد، توسط صنایع خودرو سازی فتح تولید انبوه شده است و در بخش خودرو های تاکتیکی، در دسته بندی سبک قرار می گیرد. خودروی تاکتیکی استاندارد سفیر در حال حاضر در نیرو ی زمینی ارتش و سپاه جمهوری اسلامی ایران، خودروی تاکتیکی چریک های مقاومت لبنان، ارتش سودان، جیش الشعبی عراق، خودروی نظامیان جمهوری آفریقای مرکزی قرار دارد که تسلیحات مختلفی بنا به ماموریت محوله روی آن نصب می شود. لازم به ذکر است که خودروی سفیر مبتی بر خودروی آمریکایی Jeep M-38 است که ایران آن را دوباره طراحی نموده است. کشور سودان نیز از وزارت دفاع ایران خط تولیدی از سفیر را با نام Karaba VTG01 را در کشور خودش برای نیرو های مسلح نظامی اش به تولید می رساند.
تجهیزات
خودروی سفیر دارای ۱٫۵ تن وزن استاندارد می باشد که در صورت بارگذاری به صورت کامل، این مقدار به ۲٫۴۸ تن می رسد. همچنین خودروی سفیر قادر است تا با سیستم های موشک انداز چند منظوره ۱۰۷ میلیمتری، توپ ۱۰۶ میلیمتری بدون پس زنی، موشک های ضد تانک و نارنجک انداز های ۴۰ میلیمتری مجهز شود. البته در ایران و کشور های دیگر این نوع چیدمان تجهیزات و تسلیحات متفاوت است. ممکن است استاندارد نیرو های مسلح ما با دیگر کشور ها در خصوص چگونگی مسلح کردن این خودروی تاکتیکی متفاوت باشد و این بدین معناست که لزوما هر چیزی که برای این خودرو ذکر می شود به صورت الزام نیست و می تواند متفاوت باشد.
خودروی تاکتیکی سفیر علاوه بر اینکه می تواند با خود تسلیحات حمل کند، قادر به حمل ۶ نفر می باشد که از این ۶ نفر ۱ راننده و ۵ سرنشین است که ۴ نفر از آنها در عقب و یک نفر نیز در جلو و در کنار راننده قرار می گیرد. خودروی سفیر با استفاده از بهبود سازی هایی که روی آن صورت گرفته است، راحتی نسبتا خوبی را برای سرنشینان فراهم کرده تا بتوانند مسافت طولانی را در طی نواحی بیابانی، کوهستانی یا جنگلی تحمل کنند. همچنین قابلیت های افزوده شده به آن موجب شده تا عملکرد خوبی در میدان نبرد در خصوص مانور دهی داشته باشد. خودروی سفیر علاوه بر حمل سیستم موشک انداز چندمنظوره فجر ۱ و توپ بدون پس زنی ۱۰۶، قادر به حمل موشک انداز طوفان که یک موشک هدایت شونده ضد تانک (نمونه ی ایرانی Tow) است، می باشد.

خودروی تاکتیکی سفیر جمهوری آفریقای مرکزی
طراحی و حفاظت
خودروی سفیر دارای یک پیکربندی ۴×۴ است که ۱٫۵ تن وزن دارد. این خودرو به علت ویژگی تاکتیکی بودنش دارای وزن کمی نسبت به دیگر خودرو های نظامی ترابری است و تا ۲٫۵ تن نیز توانایی ارتقاء وزن دارد، یعنی می تواند تا ۱ تن با خود بار یا تجهیزات حمل کند. این خودرو که همانند دیگر خودرو های تاکتیکی روباز است، می تواند به وسیله ی کاور های مخصوص پوشانده شود. از لحاظ حفاظتی، خودروی تاکتیکی سفیر ایران در قسمت های شاسی و بدنه دارای زره جوش داده شده است تا حفاظت نسبی در برابر تهدیدات به وجود آورد.
نیرو محرکه
خودروی تاکتیکی سفیر ۴×۴ دارای یک موتور بهینه سازی شده ی Z24 کمپانی نیسان می باشد که با تغییرات صورت گرفته روی آن قادر به تولید ۱۰۵ اسب بخار نیرو می باشد. خودروی تاکتیکی سفیر دارای نسبت رانش به وزن ۴۴٫۶۸ می باشد که برای این وزن و این موتور مقدار مناسبی می باشد. این خودرو می تواند با یک باک پر سوخت مسافت حدود ۵۰۰ کیلومتر را با حداکثر سرعت ۱۳۰ کیلومتر در جاده طی نماید. سیستم تعلیق به کار رفته در سفیر فنر پیچشی یا لول می باشد که در هر چهار چرخ به کار رفته است.
جمع بندی
در انتها باید ذکر کرد هرچند خودروی تاکتیکی سفیر برای کشوری مثل ایران شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما به عنوان یک پیش زمینه مناسب به نظر می رسد و نمی توان گفت بهترین است اما بدترین نیز نخواهد بود. چرا که کشور ما هنوز در ابتدای کار است و باید با گذر زمان در این زمینه تجربه کسب کند. خودروی تاکتیکی سفیر نیز اگر به آن رسیدگی شود طرح خوبی است که می تواند پیشرفت های بزرگی داشته باشد. این خودرو برای انجام امور معمولی مناسب است اما برای کار های بزرگ تر و همچنین عملیات های گسترده تر، احتیاج به یک نسخه ی قوی تر با شرایط بهتر هست که به نظر نمی رسد کشور ما برای آن برنامه ای داشته باشد.

نسخه ی معمولی خودروی تاکتیکی سفیر

نسخه ی فرماندهی خودروی تاکتیکی سفیر
خودروی تاکتیکی سفیر دارای نسخه های متعددی می باشد که در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:
نسخه ی مجهز به راکت انداز چند منظوره ی فجر ۱ که شامل ۱۲ تیوب راکت ۱۰۷ میلیمتری می باشد.
نسخه ی مجهز به توپ بدون پس زنی ۱۰۶ میلیمتری به جهت نابود سازی خودرو های زرهی دشمن.
نسخه ی مجهز به موشک انداز طوفان (نسخه ی ایرانی Tow) به جهت نابود سازی تانکهای دشمن.
نسخه ی مجهز به موشک انداز ضد تانک مالیوتکا.
نسخه ی مجهز به موشک انداز ضد تانک ایرانی توسن.
نسخه ی مجهز به نارنجک انداز.
خودروی سرفرماندهی.
خودروی آمبولانس پزشکی.
خودروی ساتع کننده ی امواج رادیویی.

خودروی ایرانی سفیر ۴

خودروی راکت انداز سفیر
مشخصات
تجهیزات: سیستم راکت انداز چند منظوره ۱۰۷ میلیمتری فجر ۱، توپ بدون پس زنی ۱۰۶ میلیمتری، موشک های ضد تانک، نارنجک انداز ۴۰ میلمیتری.
حفاظت زرهی: بدون استفاده از زره
وزن: ۱٫۵ تن در حالت خالی، ۲٫۵ تن در حالت تمام مجهز
حداکثر سرعت: ۱۳۰ کیلومتر در جاده
برد عملیاتی: ۵۰۰ کیلومتر
طول: ۳٫۵ متر
عرض: ۱٫۶۹ متر
ارتفاع: ۱٫۸۸ متر
خدمه: ۱ راننده و ۵ سرنشین
کشور سازنده: ایران
استفاده کنندگان: ایران، عراق، لبنان، سودان، جمهوری آفریقای مرکزی
منبع :iran-armory.ir